Uitstelgedrag wordt vaak niet herkend, maar het zit is veel gedrag dat we als ‘normaal’ beschouwen. Denk hierbij aan besluiteloosheid, ontevredenheid, werkdruk, stress en vermoeidheid. Allemaal oorzaken van burn-out. De oorzaak van uitstelgedrag is vaak de angst voor de gevolgen van je beslissing. Het gaat om de beslissing waarvan je al lang weet dat je hem moet nemen. Daarmee zijn uitstelgedrag en besluiteloosheid de #1 oorzaak van burn-out. Als je dit herkent dan kun je in deze blog alles lezen over oorzaken en hoe je uitstelgedrag kunt voorkomen. En misschien is het dan nu wel het juiste moment om die beangstigende beslissing te nemen. Maar kijk eerst even naar de video!
Wat zijn de oorzaken van uitstelgedrag, hoe kun je besluiteloosheid voorkomen en hoe kun je dit aanpakken?
Laten we eens kijken wat uitstelgedrag is en misschien kom je wel tot de ontdekking dat we allemaal uitstellen. Dat doen we in de vorm van weerstand, verlangen, dingen niet afronden, geen beslissingen nemen, situaties ontlopen, moeilijke gesprekken vermijden. Als je bijvoorbeeld een burn-out hebt, dan heb je extreem veel uitgesteld. Dat geldt voor elke crisis. Een crisis is een correctie van scheefgegroeide overtuigingen. Het typische van burn-out is dat mensen zo lang uitstellen dat hun lijf uiteindelijk zelf ingrijpt. Of dat je bedrijf failliet gaat. Of dat je vrouw een punt achter jullie relatie zet.
In mijn coaching is uitstellen, uitstelgedrag en besluiteloosheid een veel genoemd probleem. Cliënten gebruiken niet alleen woorden als uitstelgedrag en besluiteloosheid, maar ook iets als ‘ik weet niet wat ik moet doen’. Er worden allerlei woorden aan gegeven. Kijk eens bij jezelf: Wat is eigenlijk aan de hand? Welke woorden gebruik jij? Mogelijk herken je iets in de uitspraken van anderen:
- Bijvoorbeeld deze uitspraak van een cliënt: Ik heb een prachtig bedrijf opgebouwd. Ik heb alles bereikt wat ik ooit gewild heb, maar ik kan er niet meer van genieten.
– - Of een cliënt die alleen uitstelgedrag bij zichzelf toepast: Als het over anderen gaat dan sta ik altijd direct klaar, maar als het over mezelf gaat, dan is er altijd wel iets anders dat belangrijker is.
– - Het is geweldig wat ik allemaal bereikt heb, maar ik beleef er geen plezier meer aan. het lijkt wel of het nooit genoeg is.
– - Ik loop tegen een burnout aan, maar ik kan nu niet stoppen. Als ik nu stop dan stort alles in waar ik zo hard voor gewerkt heb. Ik neem wal wat stimulerende middeltjes, dan komt het wel weer goed. Dan blijf ik wel op de been.
– - Ik neem veel te weinig pauzes op het werk. Ik weet heel goed dat het beter is om wél pauzes te nemen, maar op de een of andere manier neem ik nooit de tijd voor mezelf.
– - Ik doe altijd alles op het laatste moment. Maar als er veel projecten tegelijk lopen dan trek ik het niet meer. Dan loopt alles in het honderd. Dan ga ik over mijn grenzen heen en trek ik het niet meer.
Kijk eens wat je bij jezelf herkent. Misschien stel je wel vervelende dingen uit. Of misschien stel je wel leuke dingen uit. Het is heel bijzonder dat mensen leuke dingen juist uitstellen in plaats van de vervelende dingen!
Wat is uitstelgedrag volgens cliënten?
Als ik aan cliënten vraag wat uitstelgedrag is dan krijg ik vaak als reactie dat ze vaak de vervelende dingen uitstellen. En dan niet het vervelende ding zelf, maar het vervelende gevoel dat er onder zit. Heel vaak stellen mensen echter de leuke dingen uit. De oorzaak is dat het als je in het vervelende situatie blijft hangen dat het ook iets oplevert. Met name bij angststoornissen en burn-out levert het vaak meer op om er in te blijven hangen, dan dat je een stap zet om het los te laten en leuke dingen gaat doen.
Het vervelende van alleen maar leuke dingen doen is dat je ze ook weer kunt kwijtraken. Eigenlijk een hele rare theorie: Als je plezier maakt, kan het ook weer eindigen. Als je een perfecte relatie hebt, dan kun je die ook weer kwijtraken. Als je gelukkig bent, kun je dat ook weer verliezen.
Verlangen en hopen dat het wel weer beter wordt
Veel mensen kopen een lotje in de loterij met het idee dat als ze een prijs winnen dat dan alle problemen zijn opgelost. Je blijft zo achter de feiten aanhollen en beslissingen uitstellen. Dit is een perfecte manier om niet je verantwoordelijkheid te hoeven nemen. Want dat is best wel eng.
Piekeren is ook een mooie manier om beslissingen uit te stellen. Je blijft lekker draaien en hangen in besluiteloosheid. Net zoals perfectionisme. Perfectionisme is niet bedoeld om het beste uit jezelf te halen, maar is vooral een manier om te focussen op alles wat je niet goed doet. Je kijkt vooral wat je niet goed doet, wat je niet kunt, waar je slecht in bent. Je kunt dan lekker boos op jezelf worden. Of jezelf aan jezelf ergeren.
Of roddelen over andere mensen: Dat is een manier om vooral niet naar jezelf te hoeven kijken. Dan kun je dat alvast uitstellen!
Wat zit er eigenlijk onder uitstelgedrag?
Meestal is het angst! De angst om te verliezen. Vaak zitten er voorwaarden onder. Je stelt dan voorwaarden aan het nemen van beslissingen. Je bent dan bang. De voorwaarden moeten dan de angst proberen te voorkomen.
Heel vaak heeft het te maken met het feit dat je de essentie kwijt bent. Dat je niet meer weet wie je bent:
- Wat is mijn missie.
- Wat zijn mijn waarden?
- Wat is nou eigenlijk mijn ding?
- Waar doe ik het allemaal voor?
De oplossing is dat je weer helder krijgt wat jouw ‘ding’ is. Op het moment dat je dat weer helder hebt en daar weer contact mee maakt:
- Dan is er geen uitstelgedrag.
- Dan ben je alleen maar in het hier en nu.
- Dan doe je alleen maar leuke dingen.
- Dan ben je alleen maar lekker aan het aanpakken.
- Dan ben je aan het leven.
Het verschil tussen leven en overleven
Want volgens mij is het leven bedoeld om prettig en overvloedig te zijn. Mijn missie is om mensen te inspireren te werken en leven in vrijheid en overvloed. Wat ik mijn coachingspraktijk zie, is dat veel mensen aan het óverleven zijn. Ze hebben heftige dingen meegemaakt en hebben hier een manier bij gezocht die hen helpt om overeind te blijven. Je gaat krampachtig verder, maar met de rem erop. Je gaat wel vooruit, maar het kost je veel energie. Je stelt het écht leven uit.
Het zou veel prettiger zijn om werkelijk te genieten van wat er zich aandient. Veel prettiger dus, dan steeds bezig te zijn met dingen te vermijden. In mijn werk vind ik het belangrijk om een wezenlijke bijdrage te leveren. Voor mij is dat, als ik iemand kan helpen om heel snel de slag te maken van overleven naar leven. Dat iemand zijn uitstelgedrag en besluiteloosheid aanpakt en werkelijk verandert. Dat is waarom ik het doe.
Hoe pak je de oorzaken van besluiteloosheid aan?
Uitstelgedrag heeft te maken met eerdere vervelende ervaringen. Dat kunnen ook situaties zijn die andere mensen helemaal niet als heftig ervaren. Het gaat er om hoe jij het hebt opgepikt en opgeslagen in je onderbewuste. De lading van die vervelende ervaring dien je los te laten. Je kent de uitspraak wel “tijd heelt alle wonden” maar hoe lang heb je tijd om te wachten?!
Met moderne NLP kun je die lading snel en definitief loslaten. Ervaringen die geen lading meer hebben, zullen heel snel naar de achtergrond verdwijnen. Ze zijn geheeld, zou je kunnen zeggen. Als deze oorzaken weg zijn, dan ben je weer vrij om te leven. Dan zijn de gevolgen nog prima te overzien.
Is dat alles?
Meestal is dat voldoende. Maar vaak dien je opnieuw te leren om vol te leven. Het kunnen zien van alle rijkdom en overvloed in het leven heeft alles te maken met je eigenwaarde op dit gebied. Je eigenwaarde bepaalt wat jij voor mogelijk houdt. Je zult nooit meer bereiken dan wat jouw eigenwaarde je toestaat. Het doel is dus om je eigenwaarde zóver te verhogen, dat je alle ruimte hebt om verder te groeien. Dan hebben we het over groeien in persoonlijk leiderschap:
- Leren om naar de positieve dingen in het leven te kijken.
- Leren om te genieten van alles wat er is.
- Leren en de overvloed weer te zien.
- Leren om jezelf te waarderen om wie je bent.
Hoe nu verder?
Begin in eerste instantie met het loslaten van alle negatieve emoties, angsten en weerstand. Op deze blog vind je al een prachtige methode om dat te doen. Daarna ga je je eigenwaarde verhogen door jezelf de juiste vragen te stellen. Hele krachtige vragen zijn bijvoorbeeld:
- ‘Hoe is het nu ik helemaal de moeite waard ben?’
- ‘Hoe is het nu ik alles zelfstandig voor elkaar krijg?’
- ‘Hoe is het nu ik helemaal ontspannen ben?’
Stel de gehele dag dit soort vragen. Je hoeft geen antwoord te geven; alleen de vraag stellen is genoeg. Je onderbewuste gaat zelf het antwoord zoeken en de oorzaken van besluiteloosheid aanpakken en loslaten. Het gevolg is dat je jezelf snel beter voelt en ‘als vanzelf’ de juiste kant op gaat.
Na het aanpakken van uitstelgedrag is er alleen nog lol en plezier.
Lol en plezier hoeven helemaal niet uitbundig te zijn. Het gaat er om dat je het fijn hebt. Dat je een goed gevoel hebt. Dat het licht en ruim in je hoofd is. Dat het plezierig voor je is. Vanuit de stemming waarin alles lekker ruim, open en plezierig is, zal alles makkelijk gaan. Dan bereik je moeiteloosheid en flow.
In een flow van moeiteloosheid ga je ‘geïnspireerde actie‘ nemen. Dan pak je alles lekker positief aan. De actie die voortkomt uit het zijns-niveau, vanuit de fijne energie van ‘zijn’ is altijd geïnspireerde actie. Het is altijd de juiste actie die je altijd een positieve energie en flow geeft.
Zoek nu eerst uit wat je persoonlijke missie is, wie je bent en waar je energie van krijgt. Voel dit in je lijf, neem je rust en als vanzelf zul je in beweging komen. Succes verzekerd!
